هواساز چیست و چگونه عمل می کند؟
هواساز چیست و چگونه عمل می کند؟ تنظیم هوای مناسب در یک محیط میتواند بر جنبه های مختلفی از زندگی انسان ها تاثیر بگذارد. زیرا محیط های خیلی گرم یا خیلی سرد از نظر فیزیکی و روانی انسان ها را آزار می دهد و موجب افت کارایی در عملکرد آنها میشوند.

دستگاه هواساز
این امر توسط دستگاه های مختلف تصفیه هوا و یا هواسازها صورت میگیرد. از طرفی توجه به رطوبت موجود در محیط نیز در کنار تنظیم گرمی و سردی هوا اهمیت دارد. زیرا رطوبت یک محیط اگر ۳۰ درصد باشد موجب خشکی پوست، سوزش چشم و عارضه های تنفسی میشود. در عین حال اگر رطوبت هوا بیشتر از حد طبیعی باشد، زمینه ای را برای رشد قارچ و ابتلا به انواع آلرژی ها پدید میآورد.
پس توجه به دما و میزان رطوبت یک محیط تاثیر مستقیمی در سلامت افراد دارد. برای بررسی دقیق تر این موضوع متخصصین پارامترهای مربوط به دما و رطوبت را با توجه به شرایط اقلیمی منطقه، فصول و محیط مورد نظر تقریب زده اند و به معیارهای استانداردی دست یافته اند که با در نظر گرفتن آنها میتوان شرایط ایده آلی را در محیط به وجود آورد. برای دست یابی به این هدف سیستم های هواساز میتوانند بسیار کمک کننده باشند.
هواساز چیست و چگونه عمل می کند؟
هواساز یا Air handling Unit که به اختصار به آن AHU نیز گفته میشود، دستگاهی جهت تامین هوایی مطبوع و سلامت با میزان دما و رطوبت مناسب میباشد. این وسیله از جمله اصلی ترین سیستم های تهویه ی هوای مطبوع است که در مسیر چیلرها و بویلر قرار میگیرد. هواساز یک پکیج مونتاژ شده در کارخانه میباشد که از یک یا چند فن به همراه تجهیزات لازم برای عملکرد گردش، تمیز کردن، گرمایش، سرمایش، مرطوب ساختن، رطوبت زدایی، ترکیب هوا و …. تشکیل شده است. AHU برای کنترل پارامترهای زیر در فضا مورد استفاده قرار میگیرد:
-
دما
-
رطوبت
-
گردش هوا
-
پاکیزگی هوا

نوعی دستگاه هواساز
اجزای دستگاه هواساز چیست و چگونه عمل می کند؟
در این مقاله از مجموعه سرمامارکت که تلاش مداومی جهت اطلاع رسانی جهت سیستم های تهویه مطبوع دارد، برخی از اجزای واحد انتقال هوا یا همان دستگاه هواساز که ممکن است در تجهیزات موجود باشد آورده شده است:
فن:
فن یا هواکش یکی از اصلی ترین عناصر در دستگاه هواساز محسوب میشود که برای جریان و جا به جایی هوا استفاده میشود. انواع مختلفی از فن ها شامل فن محوری، فن سانتریفوژ، فن فولی و … وجود دارد.
فیلتر:
داخل دستگاه هواساز از چندین لایه فیلتر استفاده میشود. معمولا برای تصفیه ی ذرات درشت از فیلترهای فلزی با قابلیت شست و شو استفاده میگردد. همچنین از فیلترهای هپا و اولپا که دارای قدرت جذب ذرات تا ۰٫۳ و ۰٫۱۲ میکرون هستند، در مراحل بعدی استفاده میشود. فیلترها در مراحل اولیه ی ساخت هواساز نصب میشوند تا بتوانند از اجزای پایین دست جهت تمیز ماندن، محافظت کنند. معمولا با توجه به درجه ی تصفیه، فیلترها در چند ردیف پشت سر هم نصب میشوند، به گونه ای که فیلتر با صفحه ی درشت در جلوی فیلتر ریز کیسه قرار بگیرد. به دلیل اینکه تعویض فیلتر صفحه ای کار ساده ای است، به خوبی میتواند از فیلترهای گران قیمت کیسه ای محافظت نماید.
کویل های خنک کننده و گرم کننده:
کویل های خنک کننده برای خنک کردن و گرفتن رطوبت هوا استفاده می شود. با سرد کردن هوای محیط جهت رسیدن به نقطه ی شبنم و چگالی مایع از کویل های خنک کننده استفاده میشود. کویل های گرم کننده که پس از کویل های خنک کننده قرار دارند، بسته به نیاز هوای موجود در فضا را تا میزان مورد نیاز گرم میکنند که موجب کاهش رطوبت هوای تصفیه شده نیز میگردد. این کویل ها با آب داغ یا بخار آب کار میکنند و یا به صورت الکتریکی طراحی شده اند. کویل های خنک کننده نیز با آب یا یک ماده ی مبرد عمل میکنند. کویل های خنک کننده یا گرم کننده باید توسط لوله کشی با چیلر و بویلر در ارتباط باشند.
رطوبت زن:
معمولا در شرایط آب و هوایی سرد که گرم کردن مداوم هوا باعث خشکی هوای موجود در فضا میشود نیاز به رطوبت حس میشود. پروسه ی رطوبت سازی با پاشیدن آب از افشانک ها و یا شبکه ی بخار و رطوبت گیری با کویل خنک کننده انجام میگردد. انواع مرطوب کننده های رایج به شرح زیر است:
-
نوع اسپری:
این مدل از مرطوب کننده ها دارای نازل های اسپری است که قادر است آب را تحت فشار ۱۵ PSI و یا بیشتر اسپری کند.
-
نوع تشت بخار:
این نوع مرطوب کننده یک تشت بخار و کویل گرم کننده دارد که قادر است آب موجود در تشت را گرم نماید و همچنین میزان رطوبت موجود در محیط را افزایش دهد.
-
نوع شبکه بخار:
در این نوع از مرطوب کننده ها حفره های کوچکی در لوله وجود دارند که بخار جریان یافته از داخل لوله ها را منتشر میکند. در این مرطوب کننده ها آب گرم شده برای توزیع بخار تهویه میشود تا از پراکنده شدن بو در فضا جلوگیری نماید.
تجهیزات کنترلی:
این تجهیزات جهت تنظیم پارامترهای مختلف هواساز مانند دبی عبوری هوا، دمای هوای تعیین شده، کیفیت هوا، میزان رطوبت و … به کار برده میشوند. این تجهیزات میتوانند طراحی بسیار ساده ای مانند یک ترموستات یا شکل بسیار پیچیده ای همانند سیستم طراحی شده برای یک ساختمان هوشمند داشته باشند. سیستم کنترلی معمولا شامل دماسنج، رطوبت سنج، عملگرهای مکانیکی، موتور ها، کنترلر ها و .. میباشد.
هواساز ایر واشر برای سالن های پرورش قارچ:
هواساز یکی از مهم ترین تجهیزات برای پرورش قارچ خوراکی در کشت مدرن محسوب میشود. مدیریت و تنظیم دما ، رطوبت، CO2,O2، شست و شوی هوا، ممانعت از ورود هوای آلوده به محیط، سم پاشی خودکار معمولا بوسیله ی کویل های خنک کننده ی مرتبط با یک پکیج خنک کننده یا یک چیلر سرد میشود و یا توسط کویل های مربوط به المنت های گرمایی یا بویلر گرم میشوند.
ظرفیت دستگاه هواساز:
دستگاه های هواساز در ابعاد و ظرفیت های مختلفی تولید میشوند. برخی از دستگاه ها با ظرفیت ۴۰۰ CFM تا ۳۰۰۰۰۰ و حتی بالاتر نیز وجود دارند. اینگونه از دستگاه های هواساز چنان بزرگ و حجیم هستند که قادرتند ساختمان ها و سالن های بسیار بزرگ را پوشش دهند.
انواع هواساز:
دستگاه های هواساز بسته به شکل ظاهری، مکان نصب و عملکردشان به موارد زیر تقسیم میشوند:
-
هواساز عمودی و افقی
-
هواساز مکشی یا دهشی
-
هواساز هوای تازه یا هواساز اختلاط کننده
-
هواساز تک بخشی یا هواساز چند بخشی
-
هواساز های کارخانه ای، کارگاهی، استاندارد یا سفارشی
-
هواساز داخلی یا بیرونی
لازم به ذکر است که این دستگاه ها بر حسب نوع کارکردشان به سه دسته ی هواسازهای خانگی، صنعتی و هایژنیک تقسیم میشوند که هر کدام ویژگی های خود را دارند.