سیستم‌های تهویه مطبوع علیه ویروس کرونا

سیستم‌های تهویه مطبوع علیه ویروس کرونا – سیستم های سرمایشی، گرمایشی و تهویه مطبوع یا به اختصار سیستم های HAVC هرگز موضوع جذابی برای رسانه‌ها و عموم جامعه نبوده اند. هرچند که این سیستم ها بخش جدایی ناپذیری از زندگی ما هستند ولی تا بیشتر مردم تا زمانی که در یک ساختمان حاضر و آماده که تأسیسات HAVC آن به خوبی کار می کنند، کار یا زندگی می کنند، هرگز علاقه ای ندارند در رابطه با این سیستم ها بیشتر بدانند.

اما اخیرا مقاله ای در انجمن مهندسان گرمایش، سرمایش و تهویه مطبوع آمریکا یا به اصطلاح ASHARE منتشر شده که سیستم های HAVC را به یکی از موضوعات داغ دنیا تبدیل کرده است. در این مقاله ادعا شده است که فیلترهای سیستم های تهویه مطبوع می توانند میزان بار ویروسی موجود در فضاهای سربسته و به تبع، شیوع ویروس کرونا را کاهش دهند. با سرما مارکت همراه باشید.

شناخت بیشتر انتشار ویروس کرونا سبب پیدایش ابزارهای جدیدتر برای مقابله با آن می شود

اهمیت این مقاله و دلیل جلب شدن توجهات سیستم های HAVC این است که مقاله مذکور نشان می دهد که ویروس چگونه منتشر می شود. به گفته برنت استیفنز (Brent Stephens)، پژوهشگر شاخه آلودگی و تصفیه هوای فضاهای داخلی در انستیتو فناوری ایلینویز، «اگر ویروس کرونا فقط با آیروسل های درشت حاصل از سرفه منتشر می شد، هیچ کس در مورد کارایی سیستم های HAVC برای مقابله با آن صحبت نمی کرد». آن ایروسل ها پیش از اینکه فن بتواند آن ها را به داخل فیلتر بکشد، روی زمین می افتند. اما بیشتر دانشمندان بر این باورند که این ویروس از طریق ذرات بسیار کوچکتری منتقل می شود که درون هوا شناور شده و سیستم های فیلتراسیون هوا می توانند آن ها را به دام بیاندازند.

یکی از دلایل دشوار بودن مطالعه چگونگی توزیع ویروس کرونا، وجود تعاریف متفاوتی برای وازه «قطره» (droplet) در میان دانشمندان است. وقتی که پژوهشگران حوزه آیروسل از عبارت قطره صحبت می کنند، منظور آن ها، کره های بسیار بزرگ از مایع است. به گفته استفنز، «این قطرات» همانند قطرات بالستیکی هستند که وارد چشم شما می شوند».

از نظر سازمان بهداشت جهانی (WHO) و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده (CDC)، یک قطره با قطر ۵ میکرومتر، برای اینکه استیفنز و همکاران آن را دارای قابلیت معلق ماندن در هوا در نظر بگیرند، به اندازه کافی کوچک است.

انتقال ویروس کرونا از طریق ذرات کوچکتر – سیستم‌های تهویه مطبوع علیه ویروس کرونا

هرچند که WHO هنوز با صدها دانشمند دیگری که می گویند ویروس کرونا از طریق ذرات کوچکتری منتقل می شود، موافقت نکرده است، ولی چیزی که WHO از آن به عنوان قطره یاد می کند، در چشم دیگر متخصصان در حوزه های مرتبط، یک ذره بسیار کوچک معلق در هوا در نظر گرفته می شود.

خبر خوب این است که تهویه هوا، یعنی دمیدن هوای تازه به درون فضاهای بسته، می تواند غلظت های ویروس کرونا در این محیط ها را کاهش دهد. همچنین، فیلترهایی وجود دارند که بعضی از قطرات بسیار ریز حامل ویروس را نیز فیلتر می کنند.

یکی ازانواع فیلترها به نام MERV-13 تمامی ذرات بین ۰/۳ تا ۱ میکرومتر را به نام می اندازد. فیلتر HEPA نیز می تواند ۹۹/۹۷ درصد از ذرات دارای قطر ۰/۳ میکرومتر را به دام اندازد. شاید بهتر باشد که ادارات و شرکت ها، مدارس و رستوران ها از این فیلترها در سیستم های تهویه خود استفاده کنند.

فیلتر فقط نیمی از ماجرا است

متأسفانه فرآهم آوردن تهویه مناسب برای بسیاری از ساختمان ها، کار دشواری است. خانم پیستوچینی (Pistochini) در طول مطالعه ای روی کلاس های درس یک مدرسه عمومی کالیفرنیا متوجه این مسئله شد. او و تیمش به یک سیستم HAVC که به تازگی برای ۱۰۴ کلاس به روزرسانی شده بود مضنون شدند و متوجه شدند که ۵۱٪ از کلاس ها، تهویه مناسبی ندارند.

مطابق قوانین صنعتی تهویه در ایالات کالیفرنیای آمریکا، باید هر ثانیه، هفت لیتر هوا درون اتاق جریان یابد. تیم پیستوچینی محاسبه کردند که به طور میانگین تنها ۷۰٪ از هوایی که باید، به درون این ۱۰۴ کلاس، جریان میابد. او می گوید «ما از میزان مشکلی که در تهویه مشاهده کردیم، شگفت زده شدیم».

ممکن است بعضی از این مشکلات به دلیل فقدان تخصص و نظارت کافی بر مسئله تهویه هوا باشد. با وجود اینکه جامعه صنعتی ASHRAE پیشنهاداتی در رابطه با چگونگی تهویه ساختمان ها مطرح کرده است ولی پروتوکل های ایالتی هستند که چگونگی اجرای این پیشنهادات را به عهده دارند.

در کالیفرنیا انتظار می رود که مدارس عمومی، سیاست های خودشان در نظر بگیرند. نصب و سرویس کردن سیستم های HAVC یک کار کاملا تخصصی است. سازمان هایی هستند که مدارک مربوطه را برای افراد آموزش دیده صادر می کنند (مثل فنی و حرفه ای خودمان) و ابزارهای خاصی برای این کارها مورد نیاز است.

سیستم‌های تهویه مطبوع علیه ویروس کرونا

حال این سوال پیش می آید که از آن جایی که ذرات ویروس کرونا می توانند توسط قطرات ریزی از مایعات مخاطی که که در هنگام سرفه کردن پخش می شوند، منتشر شود و بعضی از این ذرات می توانند در هوا شناور بمانند، آیا سیستم هایی که هوا را درون ساختمان می چرخانند، مثل فن کویل ها، در صورت استفاده نکردن از فیلتر، سبب توزیع ویروس می شوند؟

پاسخ به این سوال مثبت است. اسپلیت ها و فن کویل ها که هوا را درون ساختمان می چرخانند و هیچ هوای تازه ای وارد ساختمان نمی کنند، در صورت استفاده نکردن از فیلترهای مناسب می توانند سبب انتقال بسیاری از ویروس ها شوند. بنابراین نصب فیلترهای مناسبی که بتوانند ذرات کوچکتر از ۰/۵ نانومتر را به دام بیاندازند، روی چنین سیستم هایی در مکان های عمومی مثل مدارس و ادارات، بسیار اهمیت دارد.

چه راهکارهایی برای کاهش احتمال پخش ویروس کرونا به وسیله سیستم های HAVC توصیه می شود؟

همواره استفاده از سیستم هایی که دارای توانایی فرآهم آوردن هوای تازه به درون ساختمان هستند، مثل هواسازها، نسبت به سیستم هایی که صرفا هوا را در ساختمان می چرخانند، مثل اسپلیت ها، از نظر بهداشتی در اولویت است. البته چنین سیستم هایی باید مجهز به فیلترهای مناسب مثل فیلتر HEPA باشند.

در صورتی که از اسپلیت ها و فن کویل های فاقد توانایی تهویه استفاده می کنید، یا دستگاه تهویه شما فاقد فیلتر است، می توانید یک دستگاه تصفیه مناسب و استاندارد در اتاق قرار دهید تا کمی هوا را تصفیه کند. البته دقت داشته باشید که همه دستگاه های تصفیه هوا مناسب نیستند و دستگاه هایی که اوزون تولید می کنند، توصیه نمی شوند.